Döviz kuru yükselir ise ülkenin parası değer kaybeder ve diğer ülkelerin para birimlerinin değeri artar, döviz kuru düşer ise ülkenin para birimi değerlenir ve diğer para birimleri değer kaybeder. Dövizin ulusal para cinsinden fiyatına dolaysız kotasyon denir. Diğer bir adı ise "Enserten" döviz kurudur. Ulusal paranın döviz cinsinden fiyatına ise dolaylı kotasyon, diğer adı ile "Serten" denir. Enserten döviz kurunun yükseldiğini ve ulusal paranın değer kaybettiğini gösterir. Serten ise ulusal paranın değer kazandığını gösterir. Bankalar alış ve satışı farklı değerlendir. Düşük fiyata aldıkları dövizi daha pahalıya satarlar ve kâr ederler. Burada elde edilen kâra kâr marjı denir. Döviz piyasasının istakrarsız olması marjın yükselmesine neden olur. Piyasada istikrarsızlık bekleniyorsa yine marj yükselir. Fakat döviz işlemleri fazla ise alım satım marjı düşer. Bunlar kur farkını oluşturan nedenlerdir.
Döviz Kuru Kaça Ayrılır?
Nominal kur, reel kur, çapraz kur ve efektif kur olarak dörde ayrılır.
- Nominal Kur: Diğer ülkeler tarafından kullanılan yani yabancı paranın ulusal para karşısındaki değeridir.
- Reel Kur: Nominal kurların enflasyon oranlarına göre düzenlenmesidir. Ulusal paranın yabancı para üzerindeki satın alma gücü olarak izah edilebilir.
- Çapraz Kur: İki döviz arasındaki ve her birinin bir üçüncü döviz ile olan paritesiyle tanımlanan kambiyo kurudur. Birden fazla ulusal paraların aralarındaki kurların bir temel para üzerinden hesaplanmasıdır.
- Efektif Kur: Diğer ülkelerin kullandığı paraya yani yabancı paraya efektif denir.
Ödemeler Dengesi: Ülkelerin zaman içinde gerçekleştirdikleri iktisadi işlemlerin kaydına denir. Kur değişimlerinin cari ve ticari işlemlerle birlikte diğer kalemleri üzerindeki etkisine dayanır.
Döviz Alış ve Satışı
Döviz alıp satarak para kazanmak isteyenler öncelikle dövizin o günkü fiyatını iyi bilmelidirler. Örneğin, ABD dolarının yükseldiği bir dönemde ABD doları almak akıllıca olmaz. Çünkü alış miktarının üstüne çıkmalı ki alınan dövizden kâr elde edilsin. Bu yüzden fiyatın düşmesi beklenmelidir. Bu biraz da his meselesi olduğu için tahmin etme konusunda iyi iseniz çok kazanırsınız.
Devletlerin durumu ve politikaları da döviz kurunu etkiler. Örneğin, savaşta olan bir ülkenin parasının değeri düşer. Çünkü bir istikrar belirtisi zordur.
Yukarıdaki tablodan bir hesaplama yapalım. Örneğin, EURO alacaksınız. Banka 1 EURO satışını 18.4837'den veriyor. 1 tane EURO aldık diyelim. Bundan kâr etmek için alışın 18.4837'nin üzerine çıkması gerekiyor ki kâr elde edilebilsin.
100 tane USD alacağız. Satış fiyatı 17.5839 olduğu için 1758.39 TL ile aldık diyelim. Şimdi yapmamız gereken USD alış fiyatının 17.5839'un üzerine çıkmasını beklemek. Bu bir gün olabildiği gibi bir yıl da olabilir. Bu yüzden iyi bir analizci olmak şart. Eğer bu konuda bir bilginiz yoksa sorun yok; çünkü analiz yapanların söylediklerine kulak vermek iyi olur.
Diyelim ki ABD doları alacaksınız. Güncel grafiğe baktığımızda alışın hiç de akıllıca olmadığını görürüz. Çünkü fiyat yükseliyor. Eğer daha da yükselmezse alınan doları kâr ile satmak imkansız olacak. Bu yüzden fiyatın düşmesini beklemek gerek ki yükseldiğinde kâr elde dilebilsin.
